Inmiddels zitten we alweer in de bus naar Botswana en zijn we bijna twee week in Zuid-Afrika geweest. Wat is het meeste bijgebleven? De grote olifanten, prachtige bergen, mega voetbalstadions, de liefde voor rugby die door alle steden heen te voelen is maar voornamelijk het verschil tussen zwart en wit.

In het apartheidsmuseum in Johannesburg hebben we geleerd dat rond 1960 de apartheidswetten zijn aangesteld omdat er op een 'betere' manier met elkaar geleefd diende te worden. Onbegrijpelijk met hoeveel geweld dat gepaard is gegaan. Eind jaren tachtig kon de regering de strijd niet meer aan en werden de gevechten te heftig. Honderden mensen kwamen om het leven die de strijd aan gingen en straten waren vol met protestanten tegen het regime.

Ik kan het me wel voorstellen, overal stond boven of het voor blanken was of voor 'non-whites'. Aparte woonwijken, scholen, winkels, bars etc. alles wat je maar kan bedenken. En ze moesten natuurlijk altijd het DOM-paspoort meenemen, niet in grotere groepjes dan 5 over straat etc. je kunt het zo gek niet bedenken.

Maar goed de protesten hielpen en Nelson Mandela werd in 1990 vrijgelaten. Hij vroeg iedereen zijn wapens neer te leggen, want gevechten deed niemand ten goede. Er werd onderhandeld en er waren voor het eerst verkiezingen waar iedereen mocht stemmen. Dit werd massaal gedaan. Op de foto's in het museum zag je uren lange rijen door de woonwijken heen en voor een goed doel. In 1994 werd Nelson de eerste zwarte president van Zuid-Afrika en hij schafte de apartheid af.

Eigenlijk is het gek dat dit nog maar 20 jaar geleden is maar daarnaast zie je overal dat het nog maar in de kinderstoelen staat. De bevolking doet zijn best maar zorg maar eens dat de mentaliteit veranderd onder de bevolking na 30 jaar lang apartheid.

In Johannesburg was het verschil het meeste te merken. Wij hadden een hotel geboekt in Sandton, een wijk van Johannesburg ongeveer 20 km boven de binnenstad. Een wijk van de blanken. Prachtige huizen/auto's, goed openbaar vervoer, geen straatmarktjes of bedelaars, echt een veilige toeristen omgeving. Ook staat Sandton bekend om zijn mall, 3600 winkels onder 1 dak(lees: Gucci, Ferrari, Swarovski etc). En dan heb je Johannesburg city. Misschien hebben wij drie blanken gezien gedurende de middag?! (In een miljoenenstad hè!) Verder schrokken wij van de hoeveelheid vervallen gebouwen (afgebrand bijv. en waar verder niks meer mee gebeurd) de overvolle straten met verkopers (alles fruit/cd's/kleding/vlees) en bedelaars en niet te vergeten het lawaai op straat. Overal rijden busjes met luidruchtige ' bemanning' die hun busje zo snel mogelijk, zo vol mogelijk, wil krijgen. Je hebt dus een chauffeur en een man (late we zeggen een propper), met een stem van een marktkoopman die de mensen moet regelen. En dan minstens 15 busjes per straat. Wat een gewaarwording.

En dat is het verschil tussen zwart en wit. Het is er nog steeds. En Mandela is hun god. Ik denk dat dat staat voor hoop. Terwijl de (meeste) zuid-Afrikanen best tevreden zijn over hun leven. Zoals onze reisleider van nu vertelde: 'i'm a satisfied south-african. We're ok now.'

Tja wie zijn wij dan om te oordelen dat het nog verre weg van ok is? En misschien wel te schamen voor wat wij, de blanken, deze mensen vroeger allemaal hebben aangedaan. Zij zijn ok en ik denk dat het land elk jaar ook wel vooruitgaat. Maar 40% werkloosheid en miljoenen mensen met HIV is moeilijk weg te werken. Dat het wk wel wat goeds heeft gebracht voor het land geloof ik goed. Maar naast de prachtige boulevards aangelegd in de buurt van de stadions met bijbehorende luxe hots wordt door menig toerist vergeten dat er twee straten daarachter de armoede van het land weer duidelijk zichtbaar is.

Maar zij zijn ok en trots op het jubileum van de afschaffing van de apartheid en dat mag.

Dit is Zuid-Afrika. Een land van vele verschillen in werkelijk alles. Het weer, het landschap, cultuur, taal en mensen. Een aanrader, als je buiten de hotelmuren wil komen natuurlijk.